Select Page

Ataatsimiinneq 2/10

Qupperneq 3/4: Meeqqap toqqissisimasumik aallaaviata sulissutiginera – meeqqap ilisimasaqalerusulluni pissusilersuutaanik tapersersuineq

Meeqqap toqqissisimasumik aallaaviata sulissutiginera –

meeqqap ilisimasaqalerusulluni pissusilersuutaanik tapersersuineq

Attaveqarfigisanut pissutsit atorneqarallartillugit, meeqqap nukissani tamaasa isumassuisuminik ujarlernermut atortarpai avissaartitaanissaq pinngitsoorniarlugu, tamannalu meeqqamut qasulluinnarnarpoq. Illuatungaatigulli meeqqat tamarmik ulluinnarni avissaartarneq ilikkartussaavaat, aammami angajoqqaat allanik suliaqartariaqartaramik. Meeqqat isumassuisuminnit avissaaqqatillutik ersiunnginissamik qanoq ilinniartissavagut?

Ilaqutariit paarsisartutut meeqqat ilinniartissinnaavasi ersissuteqarani qanoq avissaartoqarsinnaanersoq, marlunnik iliuuseqarnikkut:

1. Meeraq annertusiartortumik avissaarsimanermik ilinniartissinnaavarsi, meeraq uippallassanngimmat. Assersuutigalugu meeraq sinittussanngorlugu innartissinnaavarsi qimallugulu, meeraq qialerpat uterfigalugu saammarsarlugulu. Tullianik avissaarsimaneq sivisunerulaartinneqarsinnaavoq taamatullu ingerlaqqittoqarluni. Taamatut pissusilersorneq meeqqerivinni ullaakkut takuneqarsinnaasarpoq, angajoqqaat kikkuugaluartulluunniit meeqqaminnik qimatsigaangata. Naggataagut meeqqap anaanami qimagunnera ersissutigiunnaassavaa. Ersissuteqarani avissaarsimaneq ilikkarsimavaa. Inersimasoq aneriataarpat, anitinnaniluunniit naveersippat, meeraq aammaarluni qiajuartassaaq uiappallertarlunilu. Tamanna meerarpassuit paarisat namminneq angajoqqaaminnit misigisarsimagunarpaat.

2. Ilaqutariit paarsisartut aamma meeqqamut eqqaamasassatut ilinniartitsissutigissavaat, meeqqamit takuneqarsinnaanngikkaluarlutik suli najuuttuaramik. Assersuutigalugu tarrittaqattaarluni toqqortaqattaarluniluunniit kuukoortarlugit pinnguaqatigalugit. Quiasaariitigaluni matup tunuanukartoqarsinnaavoq, meerarlu ersivallaalertinnagu nueqqilluni. Taamatut iliornikkut meeqqap ilikkassavaa ”maaniippoq, aamma takusinnaanngikkaluarukkuluunniit”. Taamatut pinnguarnerit meeqqamik toqqissimanerulersitsisarput, piffissami sivikinnerusumi peqanngissagussi.

AALLAAVIK TOQQISSISIMASOQ ILISIMASAQARNERULERNIARNERLU: PINNGUARNEQ ALLANILLU INOOQATAANIKKUT ATTAVEQARNEQ

Meeqqap paarisap piffissap ingerlanerani ersilinngikkaluarluni avissaarsimaneq ilakkarpagu, toqqissisimasumik aallaaveqartilersimavarsi:     Meeraq ilaqutariinni paarsisartuni toqqissisimasumik aallaaveqartoq, avissaartitaanissani ersigigamiuk qianermigut naammagittaalliornermigullu imminut qasusartariaqanngilaq – toqqissisimasutut misigisimagami. Taamaattumik meeqqanik sullissitilluni, meeqqap paarineqarnerata aallartinnerani aalajaalluinnartuunissaq qanilaartuunissarlu – aamma timikkut – pisariaqartikkaat misigineqarsinnaasarpoq. Meeraq qanilaarfigitillugu toqqissisimalersarpoq, qimanneqarnissanilu annilaanngatigissanagu.

Aatsaat meeraq toqqissisimasumik aallaaveqarnermik misigiguni, meeqqami pissutsit allat aallartissinnaalersarput: Paasisaqarusutsimut pissutsit. Meeraq toqqissimasoq, eqqissisimasumik eqqissillunilu issiasumik isumassuisoqartoq, pineqartoq qimallugu silarsuarmi pissutsinik allanik paasisaqarusulersarpoq, pigisanik pinnguarluni, silarsuarmik paasiniaalluni, alapernaalluni, ilikkagaqartarluni, meeqqanut allanut attaveqartarluni annikitsunillu misileraasalerluni. 

Taamatut iliornera paasisaqarusunnermik pissutsitut taaneqartarpoq, meeqqallu ineriartorneranut pingaaruteqarluinnartuulluni. Oqartoqarsinnaavoq eqqissisimanikkut qanilaartuunikkullu (toqqissisimasumik aallaaviunikkut) attuumassuteqarfigisanut pissutsit ”qaminneqarneranni” paasisaqarusunnermik pissutsit ”ikinneqartut”, taava meeraq ilikkariartulersarpoq meeqqallu allat peqatigalugit inooqataanissaq sungiusalersarlugu. Meeqqat peqqissut toqqissisimalernissamik tungaannut isumassuisuminnik sivikitsuinnarmik iperaanaveersaartarput. Taava pinngualersarput, paasisaqarniarlutik il.il. Tamanna silarsuarmik ilikkagaqarnissamut aqqutissatuaraat, inuunerminnilu kingusinnerusukkut ilikkagaqarnissamut piumassuseqalerlutik – aamma atuarfimmi. Taamaattumik meeqqat toqqissisimasut meeqqanit toqqissisimanngitsumik attuumassuteqartunit ilikkajaarnerujussuusarput, toqqissisimanngisut nukissatik tamaasa avissaartitaanissap pinngitsoortinnissaanut atortaramikkit.

Meeqqat attaveqarfigisanut pissusilersuutinit paasisaqarusulluni pissusilersuutinut pissusissamisuuginnartumik nikittarnerat takusinnaasarparsi:

assersuutigalugu meeraq meeraqatigiinnut takornakkanut iseqatigigukku, tulliuttumik pisoqassaaq: aallaqqaammut nissut iperarnaviivillugu tigusimassavaa, nutaatullu takusani ersigilaarlugit ( attaveqarfigisanut pissusilersuutit), tassaniiginnarussili eqqissisimaannarlusilu, meeraq alapernaalernissamut pissusissamisoortumik nukissaqalissaaq: qimallutit paarmulissaaq, pinngussanik pinngualerluni meeqqallu allat attaveqarfigisalerlugit (paasisaqarusulluni pissusilersuutit). Nikuikkussi ingerlallusilu, imaassinnaavoq meeraq paasisaqarusutsiminik unitsitsisoq, ilissilu uterfigalusi aninnginniassagassilu tigupilooqqittalerlusi (attaveqarfigisanut pissusilersuutit).

    
”Meeqqat ’aserugaasimasut’ amerlaqisut tigusarsimavakka. Tapersersorniarnerat ajornakusooqaaq, annertuumik kamaqarput allaanerusumillu eqqarsartaaseqarlutik – amerlanersaalli piffissap ingerlanerani eqqissisimanerulersarput. Toqqissisimanermik asanninnermillu tunisarpakka oqaloqatigisarlugillu. Naviinnginnissaat pingaaruteqarpoq.”

– Meeqqanut pingasunut 6-inik, 12-inik 15-inillu ukiulinnut angajoqqaarsiaq.  

             

TOQQISSISIMASUMIK AALLAAVEQARLUNI PISSUSILERSUUTINUT ASSERSUUT

Aana isumassuisup ataatsip meeqqanut marlunnut toqqissisimasumik aallaaveqalersitsineranut assersuutissaq. Qanoq ililluni nikinnani natermiinnera maluginiaruk, taamaasiornermigullu meeqqat toqqisisimasumik aallaaveqalersillugit. Nikippiartanngimmat meeqqat paasisassarsiulerput, meeqqanut anginerusunut inuusuttunullu asserpiaa pisarpoq, inersimasumut toqqissisimasumik attuumassuteqaraangamik.

  • Ulluunerani paarsisartoq qanoq iliorpa meeqqat toqqissisimalersinniarlugit?
  • Taamatut iliuuseqariaatsip (natermi issiaannarluni, amerlanertigut nikissanani) qanoq ililluni meeqqat paasisaqarusutsilerpai arsamillu tigusisaqarusutsilerlugit?

OQALLINNEQ – minutsit 20

  • Meeqqat ilissinnik iperaanaveersaartillugit ingerlagaangassilu qiatillugit eqqaamavisigit?
  • Meeqqamik qimatsigaangassi imaluunniit meeqqamik allamik isumaginnittariaqaleraangassi avissaartitaaneq qanoq iliuuseqarifigisinnaasarpisiuk?
  • Meeqqat qanoq najortarpigisigit toqqissisimasumik aallaaveqalersillugit?
  • Qaqugukkut meeraq misigisarpisiuk ima toqqissimalersimatigisoq, allaat ilissi qimallusi ingerlasoq meeqqanillu allanik pinnguaqateqalerluni imaluunniit pinngussanik pinngualerluni?
  • ”Tarripallariarluni nueqqipallattarneq, ”kuukuuk” toqqortaannerlu ulluinnarni sulinissinnut qaqugukkut akuliussinnaavisiuk?
  • Meeraqarpa paasisassarsioratillu pinnguartanngitsunik, ilissinnilli iperaanaveersaartuaannartunik? Taakku qanoq ilillusi toqqissisimanerulersissinnaavisigit? 
Siulia
Tullia