Immikkoortoq 4/8
Qupperneq 3/5: Suliassanik aallutaqarneq aamma attaveqarnermik aallutaqarneq qanoq ataqatigiitsinneqarsinnaappat?Suliassanik aallutaqarneq aamma attaveqarnermik aallutaqarneq qanoq ataqatigiitsinneqarsinnaappat?
Suliassanik aallutaqarnerup aamma attaveqarnermik aallutaqarnerup ataqatigiitsinnissaanut aaku iliuusaasinnaasut pingasut:
1.) Illit/ ilissi suliassamik tunniussinnginnermi attaveqarnermik suliaqarnermik aallarteqqaartarnissap Klasse imaluunniit atuartoq eqqissiveqanngippat, klassi imaluunniit atuartoq suliassanik naammassisaqarnissamut piareersimanngilaq.
Suliassaq saassinnaavat, nalilerukku meeqqat imaluunniit inuusuttut qulariunnaarpassuk takusimagitit tusaasimagitillu. Aana qallunaap ilinniartitsisup najukkamiittup utertitseqqissutaa, attaveqarnermik suliaqarneq aallartissallugu aalajangereernermini:
”Ullut tamaasa atuarnerup aallartinnginnerani inuusuttut peqatigalugit inimi atuartitsiffiusumi 10 minutsit issiasarpunga, oqaasissaat tamaasa tusarnaarlugit. Sinilluarpat, sapaatip akunnerani naanersiornerat qanoq pitsaatiginersoq/ajortiginersoq, qanoq misiginersut, qanoq eqqarsarnersut il.il. Toqqissisimasumik tunngavissittarpai ”sunalu tamaat aniatittarlugu”, tusaaneqarlutik. Allanullu ukkatarinninnissamut aallartissinnaalersarlutik. Immitsinnut attaveqatigiilersarpugut piumasaqaataasinnaasut aallartinnginneranni. Taakku tungaannit paasinninnerunermik attaveqarnerunermillu pilersitsisarpoq. Inersimasut taakku naligilersinnaanerat pissutigalugu attaveqatigiinneq pitsaanerulersarpoq.”
2.) Suliassat attaveqarnerullu akornanni aalajangersimapajaartumik ingerlariaatsimik takutitsinikkut, taamaasillutik attaveqarnernik qaqugukkut suliaqartarnersutit, qaqugukkullu suliakkiinermut nuuttarnersutit inuusuttut ilisimassammassuk: ”Qujanarpoq angajoqqaavit avinnerat eqqartoratsigu, tamanna pisariaqartissimavat …. Maanna suna tamaat illikartilaassavarput, illimmi sammissavatsigit – aqagumut sisorariarnissamut piareersassavatsigit, poortuisunga ikiorsinnaavinga?”.
3.) Sulinerni meeqqat ilanngunnerisigut, peqatigitillugulu oqaloqatiginerisigut: ”Qujanarpoq nerriviliortunga ikiorsinnaagamma… aamma tusalaarusullugu suna ullaaq Maloulu kamaassutiginerissi – kammagiikkunnaarassi?”
SULLISSISUT INISSISIMANERI MARLUK
Qulaani assersuutinik takutinneqarpoq ulluinnarni attaveqarnermik suliarisartakkasi qanoq nalunnginnerulersinnaanerisi siunertaqarnerulertissinnaanerisilu.
Ilissi sulinissinni attaveqarnermik sulinissaq pilersaarutaasoq ulluinnarni sulinissinniilersarpoq, sullissisullu sulineranni ataatsimut oqaasinngortarluni.
Bulgariami børnehjemmimit assersuummi takusassitut, tassani iliismatuut paasivaat sullissisut meeqqanut attaveqarnerisa qanoq isumaqassusaat:
Inuunermut tamarmut atuuppoq, qarasaq attaveqatigiinnikkut attaveqaatinilu oqaloqatigiinnikkut ineriartortartoq.
Assersuutigalugu statsminister Anker Jørgensenip Fairstarts ilinniarnerit tapersersorpai, nammineq angajoqqaani annaanikuugamigit børnehjemimilu peroriartornikuulluni. Ilisimatusarnerup takutitsinera assigalugu oqaluttuuppaatigut, sullissisunut isumassuisunut inuttut attaveqarnera ineriartorneranut isumaqarluinnarsimasoq.
Taamaattumik sullissisutut angajoqqaatut maligassiuisutut oqaraangatta isumaqanngilaq angajoqqaajussasusi, kisiannili ataqatigiinnermik, angajoqqaat iliortarnerattut pilersitsissallusi sulissuteqassasusi.
Meeqqat inuusuttullu ilaat atassuteqalerpata isumaqavinngilaq ilissi aamma taakkununnga atassuteqalertariaqartusi, kisianni taamaaliornissaannut ilisimallugu akuerigisi. Sullissisorpassuit tamanna pinaveersaartarpaat, sulisup aallarnerani meeqqap annaasaqarnissaa pinaveersaartinniarlugu. Kisianni ilisimatusarnerup takutippaa ineriartorneq pitsaanerusumik ingerlasartoq piffissap ilaani pingaarutilimmik sullissisoqarsimagaanni, attaveqarnermik tunngaveqartumik sulinngitsoqarneranut sanilliullugu.
Taamaattumik ulapittoqaraluartoq, ilinniartitsisunik amigaateqartoqaraluartoq sulisullu taarsikulagaluartut, attaveqarnermik suliaqarneq pingaarnerpaatut inissisimajuartariaqarpoq. Tamanna ajornaatsuinnaanngilaq, taamaattumik eqimattakkaarluni oqallinnermi tulliuttumi qinnuigaassi unammillernartut qanoq naapissinnaanerisi oqallisigeqqullugu.
ATAATSIMUT EQIMATTATUT OQALLINNEQ
20 minutsit:
Oqallisigisiuk ajornartorsitit taakku ilaat qanoq ajugaaffigineqarsinnaanersut, taamaasilluni suliassanik aallutaqarneq aamma attaveqarnermik aallutaqarneq pitsaanerpaamik ataqatigiilersinneqarsinnaallutik.
- Uatsinnut suna pingaarnerpaava imaluunniit pisariaqarnerpaava – ulluinnarnilu sulinitsinni suliassat ukkatarinerini aamma attaveqarnerup ukkatarinerani qanoq oqimaaqatigiisitsisinnaavugut?
- Sooruna suliffitsinni oqimaaqatigiinneq taamaattoq pigigipput– imaappa: ”taamaattuaannarnikuugatta”, ”ulapippallaaratta”, ”isumaqaratta, meeqqat attaveqarnermik ilinniartissallugit pingaarnerpaasoq”, ”ilinniartitsineq kisiat suliassaraarput, angajoqqaajunerunngitsoq”.
- Suliassat attaveqarnerullu akornanni oqimaaqatigiinnermi ajornartorsiutit suut ulluinnarni naapittarpagut – suliassammi naammassisassat amerlipallattarput?
- Qanoq oqimaaqatigiisittarpagut “meeqqanut ataasiakkaanut piffissaqarneq soqutiginninnermillu takutitsineq” aamma ”meeqqanut tamanut soqutiginninnermik takutitsineq”? Meeqqanut arlalinnut akisussaasuugaangassi, meeqqap inuusuttulluunniit ataatsip qanoq annertutigisumik soqutiginninnermik takutitsiffiginissaata qanorlu annertutigisumik tamanut tunniussaqarnissap aalajangernissaa ajornartuaannarpoq.
- Suliassatta naammassiniarnerini soqutiginninneq sapinngisamik annerpaamik takutinniarlugu qanoq iliorsinnaavugut?
Assersuut 1: ”Isumassuisumut ataatsimut meerarpassuaateqarpugut, taamaattumillu ilaatigut meeqqat tamaasa eqimattakkaartissallugit toqqartarparput. Piffissat ilaanni meeraq ataaseq eqqumaffigisarparput. Assersuutigalugu ualit tamaasa sammisaqartitsisarpugut, tassani meeraq ataaseq paarisinnaallugu, meeqqat allat isiginnaarnerini”
Assersuut 2: ”Immaqa sulinerput ima agguataartariaqarparput, piffissap ilaani ulapilluta, pissarsiariuminarpallaarata taavalu ullup ilaani piffissani allani meeqqanut takutillugu pissarsiariuminartorujussuulluta eqqumaffiginissaannullu piareersimalluta, taamaasillutik meeqqat piffissat pissarsiariuminarfigut ilikkassammatigik”