Casharka kalfadhiga 12/19

Doorarka iyo xiriirka shirkadda ee loo-shaqeeyahaaga

Sida ku qeexan kaadhka dhibcaha/ Scorecard bilawgii barnaamijkan, natiijada daryeelka korinta waxay aad ugu xidhan tahay xidhiidhka bulshada, qaybta ugu muhiimsan ee tani waa xidhiidhka aad la leedahay masuuliyiinta kugu shaqaaleysiiyay qoys korin ah.

Mawduuca A: La shaqaynta shaqaalaha adeega bulshada

Shaqaalaha adeega bulshadu waxay mas’uul ka yahay inuu qeexo dhibaatooyinka iyo baahiyaha ilmaha isagoo la kaashanaya waalidiinta, xulashada nooca meelaynta, iyo abuurista qorshe wakhti dheer ah meelaynta. Dhammaan hawlahan waxaa qeexaya sharciga dalkaaga. Shaqaalaha bulshada iyo qoysaska korinta waxay meelaynta ka arkaan dhinacyo aad u kala duwan. Shaqaaluhu wuxuu leeyahay waajibaad ah inuu arko qoyska noolaha guud ahaan, wuxuuna inta badan diiradda saaraa xuquuqda iyo baahiyaha waalidiinta noolaha. Adeegaha bulshadu waxa kale oo uu ku xidhan yahay sharci iyo go’aano maxkamadeed (sida xukun maxkamadeed oo ah in ilmaha lagu celiyo qoyska noolaha). Daryeelkaaga korinta waa mid ka mid ah kiisas badan oo isaga ama iyada ay tahay inay maareeyaan marmarka qaarkoodna wakhtiga kula xidhiidhku aad buu u koobnaan karaa xaalado tiro badan dartood. Caqabadda kale waxay noqon kartaa in goobtiisa shaqada inta badan dib loo habeeyo iyo in shaqaale bulsho uu bedeli karo shaqada ama jagada. Tani waxay ku adkeyn kartaa mas’uuliyiinta inay abuuraan xiriir waqti dheer oo ku filan waalidiinta korinta.

Waalidiinta korinta waxay meelaynta ka arkan xagal aad u kala duwan – dabcan aad bay ugu dhow yihiin ilmaha, way garanayaan dareenka iyo dhibaatooyinka ilmaha waxayna la sameeyeen xidhiidh shucuureed. Tani waxay caddaynaysaa in labada boos ay soo saari karaan fikrado iska soo horjeeda oo ku saabsan waxa suurtagal ah iyo waxa “danta ugu fiican ubadka ku jirta”. Hawsha xirfadeed ee waalidka korinta ahi waa inay fahmaan farqiga u dhexeeya jagooyinkan oo aanay u arkin arrin shakhsi ah. Tani waxay noqon kartaa xaaladaha qaarkood mid aad u adag, laakiin cilmi-baaristu waxay muujinaysaa in horumarka ugu fiican ee ubadku ay soo saaraan xidhiidh wanaagsan iyo isfaham ka dhexeeya adeegaha bulshada iyo waalidiinta korinta.

TALOOYIN LAGU ABUURAYO XIDHIIDHKA SHAQAALAHA ADEEGA BULSHADA

1. Waydii shaqaalaha adeega bulshada warqad qeexaysa hawlahaaga iyo yoolalka ugu muhiimsan ee aad la shaqaynayso ilmaha ku jira daryeelka korinta. Warqadani waxay u fududaynaysaa hawlwadeenka soo socda ee bulshada haddii uu isbeddel ku yimaado qofka kula shaqeeya.
2. Sii shaqaalaha adeega bulshada koobiga dhibcaha dhibcaha iyo qoraaladaada ugu muhiimsan. Tani waxay siin kartaa isaga ama iyada fahamka waxa aad u aragto inay muhiim u yihiin meelaynta.
3. Waydii shaqaalaha adeega bulshada nooca xidhiidhka (iyo inta jeer) ee aad filan karto inaad la kulanto inta ubadka aad daryeesho.

MAWDUUCYADA LA FALANQAYNAYO

• Ma la yeelatay kulankii ugu horreeyay ee shaqaalaha bulshada, kaasoo ku siiyay faham cad oo ku saabsan heshiiskaaga, nooca shaqada, iyo maxay maamulayaashu u arkaan natiijada wanaagsan ee shaqadaada?
• Intee jeer ayaad la hadashaa adeegaha bulshada oo aad wada hadalladaadu u horseedaan heshiis iyo iskaashi?
• Adeegaha bulshadu ma qeexay inta jeer ee ay tahay in ilmuhu la kulmo waalidkii dhalay, iyo sida tan loo qabto?

Mawduuca B: La shaqaynta macallimiinta iyo/ama maamulaha ururka qoyska Barbaarinta.

Wadamada qaarkood unug bulsheed ayaa siiya tababaro iyo ilaalin waalidiinta korinta. Mararka qaarkood waxay maamulaan heshiiska ku saabsan meelaynta. Tan waxaa xanaaneynaya maamulayaasha waalidiinta korinta iyo/ama kormeerayaasha. Shaqada dadkani waa: inay kaa caawiyaan sidii aad u horumarin lahayd xidhiidh xirfadeed oo aad la leedahay ubadka, kaala fakarto dhibaatooyinka adag iyo xalalka nolol maalmeedka, oo ay kala hadlaan sidii aad ugu tababaran lahayd una qorshayn lahayd shaqada maalinlaha ah ee ilmaha.

Sababtoo ah shaqadoodu waa inay taageeraan shaqadaada, iyo sababtoo ah waxay si dhow ula shaqeeyaan waalidiinta korinta, waxay u badan tahay inay aad u yaqaaniin habka aad u aragto daryeelka korinta. Tani waxay ka dhigan tahay inaad isku daydo inaad noqoto mid furfuran intii suurtagal ah oo aad sidoo kale sharaxdo caqabadaha shakhsi ahaaneed ee aad kala kulmi karto shaqadaada waalid korinta.

TALOOYINKA LAGU ABUURAYO XIDHIIDH WAX-soosaar leh oo lala yeesho Kormeeraha/Maareeyaha

1. Kahor intaadan booqan qofka, ka fikir ama qor liis gaaban oo ah waxyaabaha ugu muhiimsan ee aad u baahan tahay inaad ka hadasho. Haddii ay suurtogal tahay, u dir qofka ka hor kulanka.
2. Isticmaal kaarka Scorecard inta lagu jiro booqashooyinka si aad ugala hadasho arrimaha aad halkaas ku sheegtay. Tani waxay aasaas u noqon kartaa wada hadal wanaagsan. Waxay ka caawin doontaa qofka inuu si fiican kuu caawiyo, oo waxay qofka siin doontaa dulmar wanaagsan oo ku saabsan sida aad u aragto shaqada daryeelka korinta.
3. Haddi ay kugu adkaato in aad ka hadasho mashaakil shaqsiyadeed oo ku saameeya, u sheeg qofka. Marka aad tahay waalid korin ah, waxaa laga yaabaa inay lagama maarmaan noqoto inaad ka hadasho dareenkaaga gaarka ah, sababtoo ah falcelintaada shakhsi ahaaneed waxay sidoo kale qayb ka tahay shaqadaada xirfadeed. Markaa adiga iyo kormeeraha waa in aad is caawisaan si aad u heshaan xadka u dhexeeya waxa gaarka ah iyo waxa ay tahay in laga wada hadlo sababtoo ah waxa ay saamaynaysaa habkaaga xirfadeed ee daryeelka.
4. Hawsha korinta ubadku aad bay u adkaan kartaa, waxaana laga yaabaa inaad mararka qaarkood ka niyad jabto nidaamka la rabo inuu ku caawiyo, ama aad ku khilaafto go’aamada uu gaadho. Waxaan kuu soo jeedineynaa inaad u sheegto kormeeraha haddii ay dhacdo, laakiin sidoo kale inaad ilaaliso dabeecad macquul ah oo maskax furan inkasta oo ay jiraan dhibaatooyin u dambeeya. Isku dhacyada u dhexeeya waalidiinta korinta iyo maamulka ama kormeerayaasha weligood faa’iido uma laha ilmaha mustaqbalka fog. Si kastaba ha ahaatee, waa inaad had iyo jeer ku adkaysataa si naxariis leh si aad u hesho taageerada aad u baahan tahay si aad u qabato shaqadaada.

MADUUCYADA LA FALANQAYNAYO HADII KORMEERE UU KUU JOOGO

• Sideed u aragtaa inaad qofka u sheegto caqabadaha adag ee ka jira xidhiidhka ilmaha ama waalidkii?
• Sideed u aragtaa inaad ka hadasho caqabadahaaga shakhsi ahaaneed ee la shaqaynta ilmaha ama dhibaatooyinka guurka ee qoyska korinta, taasoo saamayn karta xidhiidhka daryeelka korinta ee ilmaha?