Casharka Kalfadhiga 15/19

Bogga 5/7 Diyaarinta da'yarta xili hore intaa aanay tagin kahor.

Diyaarinta da’yarta xili hore intaa aanay tagin kahor.

Sidaad aad ku maqasheen waraysiga Saalax, waxa uu ka qayb qaatay siminaarada xarunta SOS ee diyaarinta joogtada ah ee da’yarta ka baxay xarunta daryeelka. Wareysiyada aan la yeelanay kuwa ka tagay daryeelka, waxay soo koobeen talooyin ku socda  shaqaalaha:

  • Hubi in carruurta iyo dhalinyarada ku jirta daryeelka ay la kulmaan dhalinyarada kale ee ama ka tagay daryeelka ama aan ku jirin daryeel kale.
  • U diyaari da’yarta sidii ay naftooda uga mas’uul noqon lahaayeen.
  • Bar dhalinyarada xirfadaha shaqooyinka bulshada si ay nolol uga samaystaan.
  • Sii dhalinyarada jiho cad iyo tusaalooyin nolosha dhabta ah.
  • Bar dhalinyarada dadka muhiimka ah ee bulshada ay ku dhex noolaan doonaan.
  • Soo ururi kooxo si aad uga hadasho maadooyin kala duwan una adeegso muuqaalo waxbarasho iyo booqashooyin khubarada ah (dadka khibrad u leh ka hortagga dembiyada, ka fogaanshaha uurka aan munaasibka ahayn, HIV-ka, COVID19-ka).”

SIDEEN U DIYAARI KARAA DHALINYARADA? QORSHEYNTAAGA QAAR

Waa kuwan qaar ka mid ah fikradaha mashaariicda Da’yarta kabaxaysa xarunta daryeelka si aad ugu dardar galiyo shaqadaada:

  • Siminaarada iyo shirarka, shaqaalaha Xarunta SOSCV waxay u qaybin karaan dhalinyarada kooxo shaqo. Una soo bandhigayaan caqabado iyo dhibaatooyinka markay kabaxaan nolosha daryeelka ka dib qabsan kara. Weydii koox kasta inay daraasayso mawduuc, ka doodo, ka dibna u soo bandhigto xalalka iyo xeeladaha la qabsiga daawadayaasha. Shaqaaluhu way dhegaysan karaan oo bixin karaan warcelin bandhigyada ka dib. Sidoo kale Kuwa khibrada leh ee ka tagay daryeelka waa lagu  soo martiqaadi karaa oo sidoo kale waxay ka bixin karaan warcelin.
  • Farsamoyaqaannada deegaanka iyo haweenka shaqeeya ee ka socda bulshada ayaa lagu martiqaadi karaa inay soo bandhigaan shaqadooda iyo xirfadahooda, ama qoyska barbaarintu waxay la xidhiidhi karaan milkiilaha ganacsi. Dhalinyaradu waxay ka shaqayn karaan goob shaqo ee deegaanka in muddo ah, si ay u eegaan in tani ay noqon karto shaqo mustaqbal ah oo ka soo saaraan kharashka nolosha daryeelka ka dib.
  • Khatarta gaarka ah ee mustaqbalka haweenka da’da yar ayaa ah in qaar badan ay noqdaan hooyooyin keligeed ah isla markiiba markay ka baxaan daryeelka ka dib. Wada-hadallada lala yeesho dadka da’da yar ee ku saabsan xuquuqda caafimaadka xubnaha taranka iyo galmada iyo iyo hab-dhaqanka galmada ee badbaadsan, waxaad ka heli kartaa dhiirigelin casharkan:

 

https://fairstartfoundation.com/1-1_sexual-behaviour-and-contraception/   

 

U DABAALDADDA U GUDUBKA MADAXBANAANIDA QAAN GAADHNIMADA

Dhaqamada Afrikaanka ee soo jireenka ah, xafladaha iyo damaashaadka loo sameeyo da’yarta waxay ka caawinayaan ka gudubka, si ay u qaataan doorka iyo masuuliyadaha shakhsiga qaangaarka ah. Hab-maamuusyadani waxay u caddaynayaan qofka dhallinyarada ah iyo dhammaan bulshada in qofku hadda yahay qof weyn oo madaxbannaan. Samaynta munaasabad bulsheed oo lagu calaamadiyo isbedalka waa hab aad muhiim u ah oo lagu aqoonsan karo isbeddelkan nafsiyeed. Waxaad samayn kartaa xaflad aad ugu dabaaldegto maalinta ugu dambeysa daryeelka – dhacdo xusuus leh ayaa ka caawin doonta dhalinyarada inay ku faanaan aqoonsigooda cusub iyagoo ah qaangaar madaxbannaan. Qabanqaabada xaflad sagootin ah waxay kor u qaadi kartaa isku-kalsoonaanta qofka dhalinyarada ah. Ugu horaynta, daryeelayaashu waa inay ka soo ururiyaan dhammaan sawirada, fiidiyowyada, iyo cajaladaha kale ee shakhsiyeed oo ay ku kaydiyaan buug-yaraha. Madaxa daryeeleyaashu wuxuu diyaarin karaa hadal gaaban, wuxuuna ka hadli karaa sida qofka dhalinyarada ah uu kaalin ugu lahaa nolosha qoyska ama kooxda inta uu ku jiro daryeelka. waxa uu tilmaami karaa xirfadda bulsho, meelaha uu ku wanaagsan yahay iyo kartida qofka dhallinyarada ah. Qofka da’da yar wuxuu bixin karaa khudbad ku saabsan waxa uu bartay intii lagu jiray daryeelka, iyo qorshayaasha mustaqbalka. Dhalinyaro kale ama carruur kale ayaa laga yaabaa inay qeexaan sida uu qofkani u ahaa saaxiib wanaagsan. Xubnaha qoyska iyo dad kamid ah xidhiidhka mustaqbalka ee bulshada waa lagu martiqaadi karaa, si looga wada hadlo xafladda  sidii ay u taageeri lahaayeen qofka da’da yar mustaqbalka.

WADA XAAJOODKA KOOXDA

10 daqiiqo

  • Sideen u diyaarin karnaa da’yarta anagoo u ka dardaarayna caqabadaha iyo khataraha soo wajihi kara, isla markaasina ku xidhayna dadka bulshada ah waqti dheer intaanay tagin ka hor?
  • Sideen ugu dabaaldegi karnaa kuwa ka tagay daryeelka, si aan u xoojinno isku-kalsoonidooda iyo xaaladdooda cusub ee qaangaadhka qiimaha leh?

Waxaad baratay oo aad ka doodday sida loogu diyaargaroobo bixida yaraanti, da’yarta, iyo wakhtigan xaadirka ah ee uu dhallinyaradu ku macsalaameeyo saldhiggiisa sugan. Haddaba, aan eegno sida dib ugu noqoshada nolosha  bulshada dhexdeeda daryeelka ka dib loo qorsheyn karo?

 

hore
ku xiga