Isomo rya 21/21

Urupapuro 5/6: Ingingo D: Ubufatanye n'abakozi ba leta, abaturage n'umuryango

Ingingo D: Ubufatanye n’abakozi ba leta, abaturage n’umuryango

Gufatanya n’abakozi b’inzego z’ibanze

Gusubira mu buzima busanzwe bisaba ubufatanye bwa hafi n’abakozi b’inzego z’ibanze, n’ubugenzuzi bwawe ku mwana cyangwa urubyiruko ruvugwa. Ibyemezo byose byemewe n’amategeko bijyanye numwana nindangamuntu nshya bigomba gutegurwa no gukorwa nabo. Inzira zemewe n’ibibazo byabo biratandukanye mu gihugu kimwe, bijyanye nigihe n’ibisabwa. Intego nugukora ibihe byo gutegereza mugihe gito gishoboka, nanone niba umwana ashyizwe mumuryango urera by’agateganyo mbere yo guhura.

 

 

 

Umuyobozi waho Bereket muri SOSCV Hawassa, muri Etiyopiya, asobanura uburyo abakozi bakorana ninzego zibanze.

Gutangiza gusubiza mu buzima busanzwe abaturage

Gutegura abayobozi b’amadini n’ay’isi ni ikindi gikorwa cy’ingenzi. Gusobanura igitekerezo rusange cyo gusubiza mu buzima busanzwe no gushimangira ubuvuzi bwaho bizatanga imyifatire myiza ku mwana na benewabo. Birashobora kubaho no mubihe rusange byaho no kuri TV cyangwa radio.

 

Umuyobozi waho Bereket muri SOSCV Hawassa, Etiyopiya, asobanura uburyo tumenyesha abayobozi b’abaturage.

Kumenyekanisha umwana mwishuri nuburere

Kugirango bongere kwishyira hamwe muburezi, abarimu bo mumashuri abanza cyangwa ayisumbuye barashobora kumenyeshwa uko umwana cyangwa urubyiruko rwifashe hamwe nubumenyi bwimibereho. Witondere cyane amakuru yerekeye ubumuga ubwo aribwo bwose bwumubiri cyangwa bwo kwiga nibikenewe bidasanzwe.

Ukurikije uko ibintu bimeze, urashobora gusaba umwarimu kumenyekanisha umunyeshuri mushya mbere, akanasaba ishuri kumushyira murusobe rwabo. Ibi birimo gukemura urwikekwe urwo arirwo rwose rushobora gutegurwa. Mugihe gufungura kubyerekeye inyuma ari byiza, inzira nziza yo kumenyekanisha nukubaha icyifuzo cyumwana cyangwa urubyiruko.

 

Korohereza gusubira mumuryango ukomokamo

Kugirango utangire kongera kwishyira hamwe, hashobora gutegurwa gusurwa nabavandimwe mumudugudu. Mugihe cyo gusura urashobora gutegura ibikorwa bifatika, nko guteka ibiryo hamwe. Ibi bizagufasha kwitegereza imikoranire hagati yumwana nabagize umuryango, kandi wongere kubyo wabonye uhereye ku ikarita y’imibanire y’abana n’urubyiruko. Kugana nde umwana akorana muburyo bwizewe?

Ninde ubikora yitabaza ubufasha, kwita no kurinda. Kandi, kuri nde bisa nkaho ari umutekano muke, ubwoba, cyangwa kwirinda? Umutekano muke wose urashobora kuganirwaho kumugaragaro no gukemurwa.

Iyi nzira izategura umwana mugihe cyo kuguma mumuryango.

    Kuganira mumatsinda na gahunda y’akazi

    Nyamuneka muganire kandi utegure:

    • Nigute dushobora gufatanya n’abakozi ba leta kugirango dukemure ibibazo byose byemewe n’amategeko?
    • Nigute dushobora guteza imbere imyumvire yo kongera kwishyira hamwe nabayobozi mubaturage?
    • Nigute dushobora gutegura abarimu na bagenzi bacu kwakira umwana?
    • Nigute dushobora kureba imikoranire itekanye kandi idafite umutekano mugihe dusuye umuryango?