Ataatsimiinneq 5/10
Qupperneq 5/7: Meeqqani pingasunik ukiulinni ukioqqortunerusunilu avissaartitaanermi qisuariaatitMeeqqani pingasunik ukiulinni ukioqqortunerusunilu avissaartitaanermi qisuariaatit
Meeqqat pingasunik ukiullit ukioqqortunerusullu inuunerminni siusinnerusukkut allanut attaveqarfigisaqareersimasarput, assersuutigalugu angajoqqaavimminnut – attaveqarnerli annilaanganerpassuarnik imaqarsimasinnaasarpoq. Mikinerminniit inissinneqarsimagunik, aamma inuussutissarsiutigalugu isumassortinut attaveqalersimasinnaasarput. Aammattaaq imminnut avissaartitaanerillu ajornakusoortut misigisimasatik pillugit ilisimaarisaqarnerullutik paasinnittaaseqartarput. Meeqqat inuusuttulluunniit avissaartitaanernik ajornakusoortunik – imaluunniit avissaarsimatitaanernik sivisuunik – misigisaqarsimappata – aliasunnerup katsoriartornerullu sulissutigineranut angajoqqaarsiat namminneq meeraanerminni avissaartitaanermik misigisimasaminnik ammasumik oqaloqatiginnissinnaanerat apeqqutaasarpoq, taamaasilluni meeqqap oqaluttuat nammineq ammariartornerminut, imminut pitsaanerusumik paasiartornerminut, aamma nammineq naleqarluartunik misilittagaqarnerminik misiginissamut kiisalu annerusumik naleqartilernissamut atorsinnaavai. Taamatut iliornikkut kalaallit kulturiata nukittuunngortitsisarnera ilikkartarpaat, aamma utoqqaanerusut qanoq isillutik annassimanerat nukittunerulersimanerallu ilikkartarlugu.
MEEQQAT ANNAASAQARNERMIK MISIGISSUTSIKKUT NASSUIAAPPUT: ANNIKITSUINNARMIK IMMINUT NALEQARTINNEQ
Avissaartitaanernut ajornakusoortunut sivisuallaartunulluunniit misigissutsikkut nassuiaallutik nalinginnaasumik qisuariaateqartarput:
“Qimataasimavunga, taamaattumik asaneqarsimassanngilanga naleqarnangalu.”
Taamatut naliliinerup misigissutsinut tunngasuunera paasissallugu pingaaruteqarpoq, isumassuisullu meeqqanut ilisimaaralugu nassuiaatigisimasaannut attuumassuteqanngingajattarluni – tamanna annerusumik misigissusaavoq, meeqqap ”ilisimasaanut” tunngavallaarnani. Meeqqap sooq inissinneqarsimanini pillugu silatusaartumik nassuiaatit uteqqissallugit ilikkarsimasinnaasarpaa, misigissutsilli pigiinnarneqarsinnaapput, meeqqallu inuunini kanngusuutigiuarsinnaallugu, inuunerullu isumaa paasiuminaatsissinnaallugu. Tamanna oqaluuserineqanngippat, taamatut misigisimaneq siusinnerusukkut inissinneqarsimasuni nikallungarujussuarnermik kinguneqarsinnaavoq, ilaanneeriarlunilu imminut toqunnermik kinguneqarsinnaalluni.
NALEQANNGITSUTUT MISIGISIMANEQ PINNGITSOORNIARLUGU INERISIMANNGISSUSEQ AALLAAVIGALUGU PILERSAARUSIORNEQ
Taamatut misigisimaneq meeqqap inuusuttulluunniit kiaagaluartulluunniit naammagittarlutik atortarpaat, taamaattumik meeqqat naleqanngitsutut itigartitaasutullu misigisimajumanatik tarnip pissusaasigut imminnut illersuutissarsiniartarput. Naak illersuutit taakku ingerlalluanngitsutut isikkoqarsinnaasaraluartut, eqqarsaatigilluagaasarput: meeraq nutaamik annaasaqarnissaminut imminut illersorniarluni periusissaminnik nassaarniartarput. Meeqqat inerisimasuunngimmata, anniaateqalinnginnissamut periusaat assut ineriartortitaasimanngissinnaapput: kamanneq, itigartitsineq, inersimasunik imminnut attaveqalinnginnerannik asissuineq pakatseqqinnerlu pigisarpaat.
Eqqaamasiulli, tamanna meeqqamut inuusuttumullu aliasuttualinnginnissamut nikallungarujussuartuaannalinnginnissamullu maannakkorpiaq pitsaanerpaamik aaqqiissutaammat. Qisuariaat taakku meeqqani tamani takuneqarsinnaasarput, meeqqanili inuusuttunilu avissaartitaanernik sakkortuumik misigisaqarsimasuni sakkortunerusarput ilaanneeriarlutillu imminut ikilersornermik, nukissanillu pinnguarnermut ilikkariartornermullu atorneqartussaagaluanik tigusisarlutik.
- Ilaasa misigissuseq taanna tikikkumanagu siusinnerusukkut pisimasut oqaluuserinissaat itigartitsissutigivittarpaat.
- Ilaasa “pinngitsuusaarneq” atortarpaat: qanorluunniit pisoqaraluarpat nillertutut imminnut takutittarput, allallu imminnut qanilleqqullutik qaaqqussutaannut asissuerpaluttumik qisuariaateqartarlutik, “Illit ikinngutikkaluunniit imaluunniit kinaagaluartorluunniit soqutiginngilluinnarpassi. Taamaallaat eqqissisimarusuppunga! “ (Tikitsaaliuilluni attaveqarfigisanut pissusilersorneq). Taamatut isummersimaneq paasinarpoq, meeqqap nutaamik annaasaqarnissaanut illersuutaagami allallu tikitsaaliortillugit – taava taakku annaagaluaraanni soqutaassanngilaq.
- Ilaat ingasattumik nammineersinnaajunnaartarput tassaalerlutik ”niviarsiaraq / nukappiaraq naalattuartoq”. Nukissatik tamaasa angajoqqaarsiaminnut isumaqataanissamut atortarpaat. Aaqqiagiinnginnerit pinngitsoortinniartarpaat suugaluartulluunniit pillugit namminerisamik isummernissaq sussakkiiginnartarlugu – “Qanoq iliussanersunga oqaluttuutinnga, uanga nalugakku.” Allat qanoq isumaqarnerat annertuumik pinngitsoorsinnaasanngilaat, aalajangiinissartillu annilaanngatigisarlugu, tamakkiisumik isumaqataannginneq pissutigalugu itigartitaanissartik ersissutigisaramikku.
- Ilaat “sunik tamanik kusanarluinnartumik”: suut tamaasa eqqorluinnartumik/kusanarluinnartumik suliariniarsarisarpaat, suugaluarnersullu eqqorluinnartumik/kusanarluinnartumik suliarisimanerlugit nakkutiginiarlugu piffissamik atuiffigisarlugu. Annikitsuaraannarmilluunniit kukkunissaq imaluunniit suugaluartunik eqqorluinnanngitsumik/kukkuneqanngitsumik suliarinninnissaq assut ersissutigisarpaat. Unammilligassat kukkunerilluunniit ataasiakkaat tamaasa qanorluunniit mikitigigaluartut uippalliutigisarpaat “Suut tamaasa kukkusarakkit, arlaannulluunniit pikkoriffeqanngilanga. Sianiitsuuvunga, toquinnarusuppunga il.il.”
- Ilaat ataavartumik eqqissiveeruttarput uippakajaalerlutillu isumaqarlutillu annerusumik minnerusumilluunniit uniffeqanngitsuullutik. Unillutik issiasinnaanngillat eqqissisimassanatillu uisakajaartutullu oqaluinnaavissinnaasarlutik. Meeraq qiimmaarissuinnaanngilaq, meeraavoq sivikitsuinnarmilluunniit qasukkarsinnaanngitsoq, siusinnerusukkut pisimasunik annaasimasaminillu eqqarsaatiginninnaveersaartoq.
- Ilaat ”kisimiillutik inuulersarput”: Ineeqqaminnut qarasaasiartik pinngussatilluunniit kisimeeqatigalugit mattuttarput, aamma aninissaq ukioqatiminnillu qaaqqusinissaq itigartitsissutigisarlugu. Inooqatigiinnikkut aaqqissuussinerit imaluunniit qaaqqusaanerit nuannarinngilaat, naaggaarnissamullu utoqqatsissarsiortarlutik. Misigissutsikkut isuma tunuliaqutaasoq unaavoq “Ikinnguteqanngikkuma eqimattaqatigiinnullu ilaanngikkuma itigartinneqaqqissanngilanga.”.
- Ilaat inuuinnarsinnaasarput angajoqqaaminnik, angajoqqaarsiaminnik, allanilluunniit avissaartitaaffigisimasaminnik qinngarinnillutik kamaatiginninnillutillu. Anniaatitik maqaasisaqarnertillu ingalassimatittarpaat. “Inersimasut tamaasa qinngaraakka, sallusarput, tatigineqarsinnaanngillat, atorfissaqartinneqaraangamik najuutinngisaannarput”.
Tamakkua tamarmik naleqanngitsutut misigisimanerit pinngitsoortinnairlugit inerisimassusermi meeqqap inuusuttulluunniit avissaartitaaqqinnermi anniaatinik pinaveersaartitsissutigisinnavai.